Hongarije treedt LGBTI+ rechten met de voeten

pride Budapest

Hongarije voerde in juni 2021 opnieuw een anti-LGBTI-wet in.

Na de LGBTI+ vrije zones en het verbod op adoptie voor mensen van hetzelfde geslacht, mag er in Hongarije geen 'promotie' meer gemaakt worden voor LGBTI+ als minderjarigen het kunnen zien of horen. Dat betekent geen reclame meer met LGBTI+ koppels, geen films meer over het thema...

"De EU kan de goedkeuring van deze wet in Hongarije, een lidstaat van de EU, niet zomaar laten passeren. Deze wet overtreedt Europese wetten  en tast de grondbeginselen van de EU aan, namelijk gelijkheid van haar inwoners. Wij vragen dan ook dat de EU én ons land zich krachtig uitspreken tegen de wet en er alles aan doen opdat Hongarije deze wet en andere discriminerende wetten opheft," zegt onze woordvoerder Eef Heylighen.  

Meer info over de wet vind je hier.

Wat betekent de wet in de praktijk? 

Door de wet kreeg een Hongaarse uitgever een boete van 700 euro voor het publiceren van een kinderboek over twee ouders van hetzelfde geslacht. 

Meer daarover kan je hier lezen.

Wat ging vooraf aan de wet van 15 juni?

Hátter Society, lokale Hongaarse LGBTI+ vereniging, schetst op hun website in een duidelijke tijdslijn hoe Fidesz sinds 2010 stelselmatig de rechten van LGBTI+ personen inperkt. 

Je kan het Engelstalige artikel hier lezen.

Wat gebeurde er sinds juni 2021?

22 juni 2021 

Dertien EU-lidstaten verenigden zich op initiatief van België om de rechten van LGBTI+ te verdedigen in Europa. Ze zeiden dat Hongarije de wet moest intrekken. Als Hongarije dat niet deed, wilden ze dat de Europese Commissie een zaak aanspande tegen Hongarije voor het Europees Hof van Justitie. 

Uiteindelijk sloten nog vijf andere lidstaten aan bij dit statement. Achttien lidstaten uitten zo hun bezorgdheid over de anti-LGBTI+-wet in Hongarije. 

De verklaring lees je hier

 23 juni 2021  

De Europese Commissie gaf de boodschap dat ze al haar macht zou gebruiken om ervoor te zorgen dat de rechten van álle EU burgers worden gegarandeerd. ​ 

​"Dit gaat in tegen alle fundamentele waarden van de Europese Unie: gelijkheid, menselijke waardigheid en fundamentele mensenrechten. We zullen op deze principes geen compromissen sluiten." 

​Meer over de uitspraak van de Europese Commissie vind je hier.  

 24 juni 2021 

Didier Reynders (EU Commissaris van Justitie) en Thierry Breton (Commissaris van Interne Markt) schreven een brief aan de minister van Justitie Hongarije.  

Daarin maken ze duidelijk dat de nieuwe wet: 

  • een directe inbreuk is op het verbod van discriminatie o.b.v. sekse en seksuele oriëntatie (Art. 21 EU Charter)
  • mensen ontzegt van
    • de vrijheid van expressie
    • vrije meningsuiting
    • het volle genot van hun recht op privé- en gezinsleven
  • de vrijheid om informatiemaatschappijdiensten te leveren 'lijkt te schenden'
    • "het feit dat een programma of economische advertentie geslachtsverandering, homoseksualiteit of zelfidentificatie die afwijkt van het bij de geboorte toegekende geslacht, kan op zich niet gezien worden als een echte, voldoende serieuze bedreiging die de fundamentele belangen van de maatschappij treft"
  • een beperking kan zijn op het vrij verkeer van diensten, en bij fysieke publicaties ook het vrij verkeer van goederen, binnen de EU, één van de fundamentele principes van de interne markt

Daarom vraagt de EU Commissie in hun brief verduidelijking, extra uitleg en informatie over de aangehaalde punten en acht ze een 'loyale dialoog' tussen de EU Commissie en de Hongaarse autoriteiten noodzakelijk vooraleer de wet definitief wordt aangenomen. Als de wet van kracht wordt, zal de EU Commissie niet aarzelen actie te ondernemen in lijn met haar bevoegdheden onder het Verdrag.

Ze vragen een antwoord op deze brief voor 30 juni. 

De volledige brief kan je hier lezen.

8 juli 2021  

Het Europees Parlement neemt een resolutie aan over Hongarije en vraagt: 

  • Aan de Europese Commissie
    • een versnelde inbreukprocedure op te starten, en alle nodige instrumenten bij het Europees Hof van Justitie te gebruiken indien nodig (tijdelijke maatregelen, sancties)
    • het rechtstaatmechanisme te hanteren: de EU-fondsen voorzien in het coronaherstelplan van Hongarije niet uit te betalen omdat het niet zeker is dat de uitvoering ervan de rechten van LGBTI+-personen niet zal schenden
    • de financiering van anti-LGBTI+ campagnes in Europa te onderzoeken
  • Aan de andere EU-lidstaten om 
    • de zaak voor het Europees Hof van Justitie te brengen als de Commissie niet optreedt
    • een zaak voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens te brengen

Alle Vlaamse Europarlementsleden stemden voor, het Vlaams Belang stemde tegen (Gerolf Annemans, Filip De Man, Tom Vandendriessche). 

Meer uitleg over de resolutie vind je hier.

 

15 juli 2021  

De Europese Commissie zegt dat ze een inbreukprocedure starten tegen Hongarije en Polen.  

In de procedure tegen Hongarije worden twee zaken aangehaald die een inbreuk zouden zijn: 

Het boek 'Wonderland voor iedereen', dat in september 2020 gepubliceerd werd, vertelde sprookjes met heel wat, diverse personages, waaronder een koppel van hetzelfde geslacht. De regering verplichtte de uitgever om een melding toe te voegen dat de "gedragingen in het boek ingaan tegen traditionele genderrollen". Volgens de Europese Commissie schendt dit Europese wetgeving rond non-discriminatie en oneerlijke commerciële praktijken. 

In juni voerde Hongarije wetgeving in - die ondertussen werd aangenomen- die "de voorstelling en promotie van genderidentiteit die verschilt van het geslacht bij de geboorte, het aanpassen van geslacht en homoseksualiteit" verbiedt in aanwezigheid van minderjarigen. Publieke diensten kunnen dit in geen enkel geval nog doen; hierbij is zelfs geen minimumleeftijd bepaalt. Volgens de Europese Commissie is deze wetgeving o.a. in overtreding met EU-regels rond vrij verkeer van diensten en goederen. 

Hongarije had toen twee maanden tijd om te antwoorden op de vragen uit de twee inbreukprocedures. Deed Hongarije dat niet, dan kon de Europese Commissie naar het Europees Hof van Justitie gaan. 

Ondertussen bleef de Hongaarse premier, Viktor Orbán, de LGBTI+-community onder druk zetten. Hij wou via een misleidend referendum aantonen dat de bevolking de nieuwe wet steunde. Daarnaast legde hij met een nieuw decreet de verkoop van LGBTI+-boeken aan banden (bijvoorbeeld niet binnen een straal van 200 meter rond scholen en kerken). 

15 juli 2022  

De Europese Commissie verwijst Hongarije officieel door naar het Hof van Justitie van de Europese Unie. 

De Commissie deed dit nadat ze het jaar voordien de inbreukprocedure startte. Omdat Hongarije niet reageerde, vroeg de Commissie effectief een uitspraak vraagt van het Hof van Justitie. 

Meer hierover lees je hier

19 december 2022 

De Europese Commissie dient een verzoekschrift in bij het Hof van Justitie tegen Hongarije.  

13 februari 2023 

Het Publicatieblad van de EU publiceert het verzoekschrift dat de Commissie indiende tegen Hongarije. Vanaf die bekendmaking kunnen EU-lidstaten het Hof van Justitie vragen om een tussenkomst te doen in de rechtszaak. 

België vraagt om zo’n tussenkomst te mogen doen. In haar tussenkomst wil België haar steun uitspreken voor de Europese Commissie. België wil de bezorgdheden herhalen uit de verklaring van 22 juni 2021 en oproepen om de rechten van de LGBTQI+ gemeenschap te verdedigen.  

Lees meer hier

6 april 2023

15 EU-landen vroegen om een tussenkomst te doen in de rechtszaak tegen Hongarije: België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Slovenië, Spanje, Zweden.

11 april 2023

Het Hongaars parlement nam op 11 april opnieuw een anti-LGBTI+ wet aan. Die wet maakt het mogelijk om anoniem koppels van hetzelfde geslacht die kinderen opvoeden te rapporteren aan de overheid. Daarnaast kan ook iedereen aangegeven worden die de geest van het huwelijk bedreigt zoals dat omschreven wordt in de Hongaarse grondwet: 'Het huwelijk kan alleen plaatsvinden tussen een "man" en een "vrouw" ' en 'De moeder is een "vrouw", de vader is een "man". Voor meer informatie: lees hier het bericht van Forbidden Colours

21 april 2023

De Hongaarse president, Katalin Novak, stelde haar veto tegen de 'klokkenluiderswet'. In een brief aan het Hongaarse parlement schrijft ze dat de wet in strijd is met Europese richtlijnen. Dit betekent niet dat de wet er niet meer kan komen. Door het veto moet de wet terug naar het parlement. Het parlement kan de wet niet aannemen, aanpassen of zonder wijzigingen terug goedkeuren. De president kan geen veto meer stellen tegen die tweede beslissing.

Bronnen:

Wat is nu nodig? 

Het is belangrijk dat ook andere EU-lidstaten een tussenkomst doen en het Hof van Justitie vragen op te komen voor de rechten van LGBTI+ personen.  

Jij kan hierbij helpen door deze petitie te ondertekenen en te delen voor 28 februari. 

Wat doet çavaria? 

Çavaria vraagt de lokale LGBTI+ gemeenschap wat zij willen dat verandert. Dat doen we door rechtstreeks contact met Hongaarse LGBTI+ organisaties of met Europese LGBTI+ en mensenrechtenorganisaties. Op vraag van Hongaarse LGBTI+ organisaties eisen we dat ons land en de Europese Commissie alles doen wat ze kunnen om de wet te doen intrekken. Ze moeten ervoor zorgen dat de aanval op LGBTI+ personen in Hongarije stopt. 

Dan doen we door: 

  • Gesprekken met Belgische politici 

  • Deel te nemen aan acties Hongaarse LGBTI+ organisaties en hun partners 

  • Boodschappen en acties te delen van Hongaarse LGBTI+ organisaties en hun partners 

Hoe kan jij steunen?

  • Verspreid boodschappen aan België en de Europese Commissie  

  • Steun Hongaarse LGBTI+ organisaties:  

    • Amnesty International Hungary  

    • Budapest Pride   

    • Háttér Society  

    • Hungarian Helsinki Committee 

    • Labrisz Lesbian Association 

    • Szimpozion Association 

    • Parents and relatives of LGBTQI people  

    • Prizma Transgender Community 

    • Hungarian Civil Liberties Union (TASZ) 

    • Hungarian Federation of Resistance Fighters and Antifascists (MEASZ) 

    • MEASZ Miklós Radnóti Anti-Racist Award Committee  

  • Steun of neem deel aan  lokale solidariteitsacties (bv door de regenbooghuizen of andere initiatieven) 

  • Onderteken petities die oproepen tot actie

Budapest Pride
Çavaria trok in juli 2021 naar de pride in Budapest, Hongarije.
“Om onze partners en de lokale LGBTI+ community een hart onder de riem te steken”
Budapest Pride
Budapest Pride
foto's © bob reijnders

Maakt dit nieuws je bang of ongerust? Heb je nood aan een luisterend oor? Onze info- en luisterlijn Lumi is er voor je. Je kan bij ons terecht met je vragen en bezorgdheden via lumi.be/word-geholpen.